MES – Üretim Yönetim Sistemi
Fabrika veya atölye gibi üretim faaliyetleri gerçekleşen işletmelerde monitörleri ve kontrolleri veri akışına bağlayan bilgi sistemine MES yani üretim yönetim sistemi adı verilmektedir. Manufacturing Execution System adı MES olarak kısaltılmakta ve Türkçe karşılığı olarak Üretim Yönetim Sistemi şeklinde kullanılmaktadır. MES, teknoloji tabanlı bir sistem olup üretimde hammaddelerin ürüne dönüşümünü izlemek, belgelemek, takip etmek ve raporlamak amacıyla üretimin her aşamasında işletmeler tarafından kullanılmaktadır.
MES – Üretim Yönetim Sistemi Nedir?
MES, üretim tesislerinde mevcut koşulların doğru şekilde değerlendirilerek gerekli planlamaların sağlanmasına ve yetkililerin üretim çalışmalarını iyileştirmesini kolaylaştırmasına yardımcı olan bilgi sistemidir. Üretim aşamalarında çoklu kaynakların yönetilmesi ve düzenlenmesinde MES oldukça büyük bir rol üstlenmektedir. Üretim gerçekleşen işletmede süreçlerin tanımlanması ve yönetilmesi, kaynakların planlanması ve veri toplayarak analiz edilmesi, ekipman kullanımı ve yönetimi, kalite kontrolünün gerçekleşmesi, zaman çizelgesi üzerinde faaliyetlerin incelenmesi ve maliyetlerin rapor edilmesi gibi birçok alanda MES’in fonksiyonlarından yararlanılabilmektedir. Üretim süreçlerinde olay ve eylemlerin kayıt altında tutulması ve belgelenebilir olması uygun planlamaların yapılabilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu noktada MES bilgi aktarımı sağlamakta ve işletmelerde koordinasyon oluşturulmasını kolaylaştırmaktadır. Üretim faaliyetlerinin ve süreçlerinin izlenmesi için uzun zamandır kullanılmakta olan elektronik tablolar ve kağıt üzerindeki notların yetersiz kalması durumu bilgi teknolojisine bağlı olan MES’in geliştirilmesine olanak tanımıştır.
Üretim yönetim sistemi fabrika ve atölyelerle ERP ve PLM gibi kurumsal sistemler arasında da bir bağ oluşturmaktadır. Değişen ve gelişen bilgi sisteminde MES sayesinde işletmeler gerçek zamanlı olarak takip yapabilmektedir. Bu sayede üretim faaliyetleri gerçekleştiği süre içerisinde gerekli müdahalelerin yapılmasına ve istisnalarla başa çıkılmasına olanak tanınmaktadır.
Detaylı bilgi için “Mes Nedir?” başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.
Üretim Yönetim Sisteminin Temel İşlevleri Nelerdir?
MES temel işlevleri açısından ortaya çıktığı günden itibaren kapsamını iyileştirmekte olan teknolojiye paralel bir sistemi içermektedir. Üretim yönetim sisteminin güncel durumunu ele alacak olursak üretim sahasından eş zamanlı olarak veri toplanması yani anlık bilgi akışı elde edilmesi mümkündür. Üretim sahasından elde edilen bilgiler veriler halinde düzenlenmekte ve merkezi veri tabanında saklanmaktadır. Tüm verilere ağ üzerinden erişilebilir olmasıyla beraber yalnızca üretimle alakalı değil kritik sayılabilen planlama ve mühendislik büro gibi veriler de bilgi sisteminde yer almaktadır. Kurumsal kaynak planlamadan alınan iş emirleri düzenlenerek üretim birimlerine aktarılmaktadır. Yani MES’in temel işlevlerini sıralayacak olursak; ürün tanımlarının ve kaynakların yönetimi, üretim siparişlerinin yönetimi ve gönderimi, çizelgeleme, verilerin toplanması, üretim izlenimi, bakım ve iş gücü yönetimi, görev dağıtımı ve performans analizi olarak sıralanabilmektedir.
MES: Üretimde Verimlilik ve Maliyet Tasarrufunun Anahtarı
Üretim Yönetim Sistemi (MES), işletmeler için verimlilik ve maliyet tasarrufu sağlamada önemli bir rol oynar. MES, üretim süreçlerini optimize etmek, verimliliği artırmak ve işletme kaynaklarını daha etkin bir şekilde kullanmak için bir dizi fonksiyonu bir araya getirir. Bu sistem, gerçek zamanlı veri toplama, izleme ve analiz yetenekleri sayesinde işletmelere kesin bir görünürlük sağlar. Üretim süreçlerindeki hataları ve kayıpları azaltarak, işletmeler daha verimli çalışabilir ve rekabet avantajı elde edebilir. MES’in işletmelere sağladığı bu avantajlar, günümüzün rekabetçi ve hızla değişen iş ortamında büyük bir fark yaratabilir.
MES Kullanmanın Faydaları Nelerdir?
Üretim yönetim sisteminden yararlanmak öncelikli olarak üretim faaliyetlerinin iyileştirilmesini ve geliştirilmesini sağlamaktadır. İmalat dönüş süreleri kısalmakta ve tedarik süreleri azalmaktadır. Veri girişi için harcanan süre ortadan kalkacağı için bu süre daha farklı ve verimli şekilde değerlendirilebilmektedir. MES kullanımı sayesinde ürün kalitesi iyileşmektedir çünkü üretimin her aşaması izlenebilmekte ve gerekli müdahaleler anında yapılabilmektedir. Planlama süreci iyileşmekte ve işletme çalışanlarının iş gücü doğru şekilde kullanılmaktadır. Kayıp veya eksik belge ve rapor gibi durumların önüne geçilmektedir. Makine kullanımı artmakta ve daha düşük işçi maliyetleri ortaya çıkmaktadır. Müşteri hizmetlerinin gelişmesiyle müşteri memnuniyeti de artmakta maddi açıdan daha büyük kazançlara olanak tanımaktadır.
Üretimde MES Neden Gerekli?
Üretim yönetim sisteminin işletmelerde kullanılması üretim süreçlerinde yer alan tüm birimler için bilgi ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Üretim yönetiminde doğru talimatların verilmesi, gerçek zamanlı verilerle üretimin yönetilmesi, daha detaylı kontrollerin gerçekleşmesi, pazara sürüme ihtiyacı ve görünürlük elde etmek için MES gereklidir. Üretim yönetim sistemi üretim departmanı, mühendislik büro ve kalite departmanı için kılavuz niteliğinde bir sistemdir. İşletmenin pazar taleplerini karşılaması, yeniliklere ayak uydurması, bilgiye doğru şekilde ve zamanında ulaşması, çalışmalarını güçlendirmesi, üretim programlarını karşılaması ve üretim hacmine ulaşmasında üretim yönetim sistemi oldukça etkilidir.
Endüstri 4.0 Döneminde MES Kullanmanın Önemi
Endüstri 4.0 döneminde Üretim Yönetim Sistemi (MES) kullanmak, işletmeler için büyük bir öneme sahiptir. Endüstri 4.0, dijital teknolojilerin ve otomasyonun üretim süreçlerine entegre edildiği bir dönüşüm çağını ifade eder. Bu dönemde işletmeler, üretimde daha akıllı, esnek ve bağlantılı olma gerekliliğiyle karşı karşıyadır. MES, bu dönüşüm sürecinde kritik bir rol oynar çünkü işletmelere gerçek zamanlı veri analizi, fabrika otomasyonu, endüstriyel internet bağlantısı ve yapay zeka gibi yenilikçi özellikler sunar. MES’in Endüstri 4.0 ile uyumlu olması, işletmelerin üretim süreçlerini optimize etmesine, daha hızlı kararlar almasına ve işletme genelinde verimliliği artırmasına yardımcı olur. Bu da işletmelere rekabet avantajı sağlar ve geleceğin dijital fabrikalarına adım atmalarını sağlar.
MES ve ERP
Kurumsal kaynak planlaması (ERP) ile üretim yönetim sistemi (MES) birlikte çalışabilme niteliklerine sahiptir ve birbirlerini tamamlamakta olan iki ayrı sistemdir. Üretim faaliyetlerini daha verimli şekilde yürütmek ve daha iyi sonuçlandırmak için bu iki sistem birlikte kullanılmaktadır. Operasyon netliğinin artmasına yarar sağlayan her iki yazılım da işletmelerin planlarına göre performansını izlemekte ve kontrol etmeye olanak tanımaktadır. İş planında kurumsal kaynak planlaması neden karar verilmesi gerektiğini açığa çıkarmakta, üretim yönetim sistemi ise kararların nasıl alınıp hangi yolun izlenmesi gerektiğini belirlemektedir. Yani bir bütün olarak değerlendirildiğinde ERP ve MES iş süreçlerinin doğru şekilde entegre edilerek operasyonların incelikle ayarlanmasına fırsat sunmaktadır.
MES İle Üretim Yönetiminde Hata ve Kayıpları Azaltın
Üretim Yönetim Sistemi (MES) kullanmak, işletmeler için hata ve kayıpları azaltmanın önemli bir yoludur. Üretim süreçlerindeki hatalar ve kayıplar, işletmeler için ciddi maliyetlere ve verimlilik kaybına neden olabilir. MES, bu sorunları çözmek için tasarlanmış bir dizi fonksiyonu içerir. Gerçek zamanlı veri toplama ve izleme yetenekleri sayesinde işletmeler, üretim süreçlerini anlık olarak takip edebilir ve potansiyel hataları erken tespit edebilir. Bu, hataların yayılmasını önler ve işletmelere müdahale etme ve düzeltme fırsatı sağlar. Ayrıca, MES’in izlenebilirlik özellikleri sayesinde üretim süreçlerindeki kayıpların nereden kaynaklandığı belirlenebilir ve gerekli iyileştirmeler yapılabilir. Bu şekilde işletmeler, verimliliklerini artırırken, hataların ve kayıpların etkisini en aza indirir ve daha karlı bir üretim ortamı oluştururlar.
MES – Üretim Yönetim Sistemi hakkında detaylı bilgi almak ve üretim alanınız için ücretsiz danışmanlık hizmetinden yararlanmak için hemen bize ulaşın.